Szabla i koń to opowieść o życiu gen. Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego - szwoleżera i adiutanta Marszałka Piłsudskiego, a później ambasadora RP w Rzymie; jak przedstawia go sam Wittlin: „świetnego żołnierza-zawadiaki, poety, doktora medycyny, artysty malarza, cygana i romantyka z epoki Młodej Polski, kpiarza, pięknoducha, dyplomaty i donżuana, lecz przede wszystkim nieskazitelnego patrioty".
Zabawne przygody i tragiczne wydarzenia wiodły Wieniawę z lwowskich szkół przez artystyczny Paryż do międzywojennej Warszawy, a stamtąd na placówkę we Włoszech Mussoliniego i wreszcie do Nowego Jorku - zawsze w doborowym towarzystwie.
Niezwykłość opisywanej postaci, klimat tamtych czasów i miejsc oraz lekkość stylu czynią lekturę Gawędy o Wieniawie czystą przyjemnością.
